Lok Sabha Election :પંચને જાણ કરશે. તે તથ્યો વિશે સંબંધિત રાજ્યના મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીને પણ જાણ કરશે. આ પછી ચૂંટણી પંચ ત્યાંની ચૂંટણીઓ રદ કરી શકે છે અને નવેસરથી મતદાનની જાહેરાત કરી શકે છે.
જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે, જો કોઈ બેઠક પર મતદાન રદ થશે તો ચૂંટણી પંચ ત્યાં ચૂંટણી લડનારા ઉમેદવારો અને તેમના એજન્ટોને લેખિત માહિતી આપશે. આ ઉપરાંત સંબંધિત વિસ્તારમાં જાહેર સૂચના અને જાહેરાત દ્વારા પણ આ માહિતી સામાન્ય લોકોને આપવામાં આવશે. નિયમો અનુસાર જો મતદારે અગાઉ મતદાન કર્યું હોય અને મતદાન રદ થાય છે તો બીજા મતદાન દરમિયાન તેની વચ્ચેની આંગળી પર શાહી લગાવવામાં આવશે.
બૂથ કેપ્ચરિંગ વખતે શું થાય છે?
બૂથ કેપ્ચરિંગ જેવી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા માટે કલમ 135Aમાં જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો કોઈ મતદાન મથક પર બળજબરીથી કબજો કરવામાં આવે છે, ચૂંટણીમાં વિક્ષેપ થાય છે ફક્ત પસંદ કરેલા મતદારોને જ મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે, ચૂંટણી અધિકારીઓને બળજબરીથી ડરાવવામાં આવે છે અથવા જો એવું કરવામાં આવે છે તો સજાની જોગવાઈ છે આ સ્થિતિમાં ઓછામાં ઓછું એક વર્ષ. આ 3 વર્ષ સુધી લંબાવી શકે છે. જો કોઈ સરકારી અધિકારી આમાં સંડોવાયેલા જોવા મળે તો તેને 5 વર્ષ સુધીની સજા થઈ શકે છે. કલમ 58A જણાવે છે કે જો કોઈ મતદાન મથક પર બૂથ કેપ્ચરિંગ થાય છે તો ત્યાંના પ્રિસાઈડિંગ ઓફિસર તરત જ EVMના કંટ્રોલ યુનિટને બંધ કરી દેશે અને તેને બેલેટ યુનિટથી અલગ કરી દેશે. આ પછી તે આરઓને આની જાણ કરશે જે ચૂંટણી પંચને તમામ તથ્યોથી માહિતગાર કરશે. તેના આધારે ચૂંટણી પંચ નીચે મુજબનો નિર્ણય લઈ શકે છે.
🟪 સંબંધિત મતદાન મથક પર ચૂંટણી રદ કરી શકે છે અને નવી ચૂંટણીની જાહેરાત કરી શકે છે
જો સંબંધિત વિસ્તારમાં મોટી સંખ્યામાં બૂથ કેપ્ચર થયાની ફરિયાદ હોય તો સમગ્ર મતવિસ્તારની ચૂંટણી રદ કરી શકે છે.
હવે જાણીએ કે જો પૂર કે ધરતીકંપ જેવી કુદરતી આફત આવે તો?
હવે કુદરતી આફતની વાત કરીએ તો જો ચૂંટણી દરમિયાન પૂર, ભૂકંપ જેવી કોઈ કુદરતી આપત્તિ આવે તો સંબંધિત મતદાન મથકના પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર કલમ 57(1) હેઠળ મતદાન મોકૂફ રાખી શકે છે. જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ 1951માં કહેવામાં આવ્યું છે કે, પૂર અથવા તોફાનની સ્થિતિમાં મતદાન રદ કરી શકાય છે. જો પ્રાકૃતિક આપત્તિના કારણે EVM જેવી આવશ્યક વસ્તુઓ મતદાન મથક સુધી ન પહોંચી શકે તો મતદાન પણ રદ થઈ શકે છે. આ સિવાય રમખાણો અને હિંસા જેવા મામલાઓમાં પણ મતદાન રદ થઈ શકે.