આ વર્ષે દેશમાં અનેક કોર્પોરેટ ડીલ કરવામાં આવી છે, જે આવનારા વર્ષોમાં દેશની અર્થવ્યવસ્થાનું ચિત્ર બદલી શકે છે.
વર્ષ 2022 સમાપ્ત થવામાં છે. જો આખા વર્ષ પર નજર કરીએ તો આ વર્ષે દેશમાં અનેક કોર્પોરેટ ડીલ કરવામાં આવી છે, જે આવનારા વર્ષોમાં દેશની અર્થવ્યવસ્થાનું ચિત્ર બદલી શકે છે. જેમાં એવિએશન સેક્ટરથી લઈને કોર સેક્ટર સુધી, મીડિયાથી લઈને રિટેલ સેક્ટર સુધી, નવા ઉભરતા સ્ટાર્ટઅપ સેક્ટરના સોદા સામેલ છે. ચાલો તે 5 મોટા સોદાઓ પર એક નજર કરીએ જે આવનારા વર્ષોમાં દેશની કિસ્મત બદલી શકે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે દેશના સૌથી જૂના બિઝનેસ હાઉસમાંથી એક ટાટા ગ્રુપથી લઈને બીજી પેઢીના ઉદ્યોગપતિ મુકેશ અંબાણી અને પ્રથમ પેઢીના ગૌતમ અદાણી આ ડીલ કરવામાં સામેલ છે. એટલું જ નહીં, આ ડીલ્સના કારણે અદાણી ગ્રુપના વડા ગૌતમ અદાણી પણ વિશ્વના અબજોપતિઓની યાદીમાં લાંબી છલાંગ લગાવવામાં સફળ રહ્યા છે.
એર ઈન્ડિયાની ઘર વાપસી
ટાટા જૂથમાં એર ઈન્ડિયાની વાપસી સાથે વર્ષની શરૂઆત થઈ. એર ઈન્ડિયા ફરી એકવાર સરકાર તરફથી ખાનગી કંપની બની ગઈ. જો કે આ ડીલ 2021ના અંતમાં જ પૂર્ણ થઈ હતી, પરંતુ ટાટા ગ્રુપ સાથે એર ઈન્ડિયાનું વિલીનીકરણ જાન્યુઆરીમાં નક્કર સ્વરૂપ લઈ શકે છે. 26 જાન્યુઆરીની આસપાસ, એર ઈન્ડિયા સત્તાવાર રીતે ટાટા ગ્રુપનો એક ભાગ બની ગઈ. 1932માં એર ઈન્ડિયાની શરૂઆત કરનાર ટાટા જૂથ પણ હતું.
એર ઈન્ડિયાના ડિસઈન્વેસ્ટમેન્ટમાંથી સરકારને 18,000 કરોડ રૂપિયા મળ્યા. હવે ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં એર ઈન્ડિયા એવિએશન સેક્ટરની એક મોટી વૈશ્વિક બ્રાન્ડ બનવા જઈ રહી છે. તેનું કારણ એ છે કે ટાટા જૂથ તેની બીજી સંપૂર્ણ એરલાઇન્સ સેવા એર વિસ્તારાને મર્જ કરવા જઈ રહ્યું છે. તે જ સમયે, એરએશિયા ઇન્ડિયા પણ એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ સાથે મર્જ થવા જઇ રહી છે, જે સસ્તી એરલાઇન્સ પ્રદાન કરે છે.
રિલાયન્સે સ્માર્ટ બજાર ખોલ્યું
જેમ કે, રિલાયન્સનું સ્માર્ટ બજાર ખોલવું એ કોઈપણ પ્રકારના મર્જર અને એક્વિઝિશન ડીલનો ભાગ નથી. પરંતુ તે તેનાથી અલગ પણ નથી. હકીકતમાં, રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝે ફ્યુચર ગ્રૂપના રિટેલ બિઝનેસને રૂ. 24,713 કરોડમાં ખરીદવા માટે સોદો કર્યો હતો. પરંતુ એમેઝોને તેના પર રોક લગાવી દીધી. ફ્યુચર ગ્રૂપ અને એમેઝોન વચ્ચે લાંબી કાનૂની લડાઈ પણ ચાલી હતી, પરંતુ પરિણામ સાઇફર હતું.મુકેશ અંબાણીએ નવી રીતે તેનો ઉકેલ કાઢ્યો. રિલાયન્સ ગ્રૂપે ફેબ્રુઆરીના અંતમાં ફ્યુચર ગ્રૂપના રિટેલ સ્ટોર્સની કામગીરી સંભાળવાનું શરૂ કર્યું હતું. તેમાં બિગ બજાર જેવા મોટા બ્રાન્ડ સ્ટોર્સનો પણ સમાવેશ થાય છે . રિલાયન્સે ફ્યુચર ગ્રૂપને જે જગ્યાઓ પર આ સ્ટોર્સ ખોલ્યા હતા તેના લીઝ દસ્તાવેજો ગીરો મૂકીને લોન આપી હતી. બાદમાં લોકોની રોજગારી બચાવવાના નામે તે જ જગ્યાએ સ્માર્ટ બજારો ખોલવામાં આવ્યા હતા. આ સમગ્ર કવાયતથી રિલાયન્સ ભારતની સૌથી મોટી રિટેલ કંપની બની ગઈ.
અદાણી સિમેન્ટ કિંગ બન્યા
આ વર્ષનો ત્રીજો મોટો સોદો સિમેન્ટ સેક્ટરનો હતો. ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણી અગાઉ દેશના ‘પોર્ટ કિંગ’ તરીકે ઓળખાતા હતા. હવે તે નવા ‘સિમેન્ટ કિંગ’ પણ બની ગયા છે. મે મહિનામાં તેમના અદાણી ગ્રુપે બે મોટી સિમેન્ટ કંપનીઓ ACC અને અંબુજા સિમેન્ટ્સ ખરીદી હતી.
વાસ્તવમાં, આ બંને સિમેન્ટ કંપનીઓમાં સ્વિટ્ઝર્લેન્ડની હોલ્સિમ લિમિટેડનો હિસ્સો હતો, જેને અદાણી જૂથે લગભગ રૂ. 81,350 કરોડમાં ખરીદ્યો હતો. આ સાથે અદાણી ગ્રુપ દેશની બીજી સૌથી મોટી સિમેન્ટ કંપની બની ગયું છે. અલ્ટ્રાટેક સિમેન્ટ નંબર વન પર યથાવત છે.
Zomato એ BlinkIt હસ્તગત કર્યું
ફૂડ ડિલિવરી સ્ટાર્ટઅપ કંપની, શેરબજારમાં લિસ્ટિંગ પછી સારા વળતર માટે ટીકાઓથી ઘેરાયેલી, જૂનમાં ઓનલાઈન ગ્રોસરી સ્ટોર કંપની બ્લિંકિટ હસ્તગત કરી. બ્લિંકિટ અગાઉ ગ્રોફર્સ તરીકે ઓળખાતી હતી. Zomatoએ આ ડીલ 4,447 કરોડ રૂપિયામાં કરી હતી.આ ડીલ સાથે, જ્યાં Zomato ને ગ્રોસરી રિટેલ સેગમેન્ટમાં એન્ટ્રી મળી. તે જ સમયે, BigBasket પણ Zepto અને Amazon Fresh જેવી સેવાઓ સાથે સીધી સ્પર્ધામાં ઉતરી હતી. કોવિડ દરમિયાન, ગ્રોસરી રિટેલ સેગમેન્ટ એવા કેટલાક બજારોમાંનું એક હતું જે મંદીથી પ્રભાવિત થયું ન હતું. બિગબાસ્કેટને ટાટા જૂથે 2021માં જ ખરીદ્યું હતું.
PVR-Inox ડીલ સિનેમા હોલની મોટી બ્રાન્ડ બની ગઈ છે
જો આપણે આ વર્ષે મીડિયા સેગમેન્ટમાં મોટી ડીલ વિશે વાત કરીએ, તો મલ્ટિપ્લેક્સ કંપની PVR એ Inoxને હસ્તગત કરવા માટે એક ડીલ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. આ સોદાની જાહેરાત માર્ચમાં કરવામાં આવી હતી અને તેની નિયમનકારી ઔપચારિકતા ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં જ પૂર્ણ થવાની ધારણા છે.
આ ડીલ સાથે PVR દેશની સૌથી મોટી સિનેમા સ્ક્રીન ઓપરેટર કંપની બની જશે. કંપનીના કુલ 109 શહેરોમાં 341 થિયેટર હશે, જેમાં 1546 સ્ક્રીન પર ફિલ્મ એક્ઝિબિશન યોજાશે. એટલું જ નહીં, જો બધું બરાબર રહ્યું તો આવનારા 5 વર્ષમાં આ સ્ક્રીનની સંખ્યા પણ બમણી થઈ શકે છે.
2022ના અન્ય મોટા સોદા
જો આપણે વર્ષ 2022ના બાકીના કોર્પોરેટ સોદાઓ પર નજર કરીએ તો સોની એન્ટરટેઈનમેન્ટ ટેલિવિઝન દ્વારા ઝી ગ્રુપના એન્ટરટેઈનમેન્ટ બિઝનેસની ખરીદી, અદાણી ગ્રુપ દ્વારા એનડીટીવી ન્યૂઝ ચેનલની ખરીદી, દેશની સૌથી મોટી ખાનગી બેંક HDFC બેંકનું તેની પેરન્ટ કંપની HDFC લિમિટેડ સાથે મર્જર, રિલાયન્સ ધ ગ્રુપની સિન્ટેક્સ જેવી કંપનીઓ અને કેમ્પા કોલા જેવી બ્રાન્ડનું સંપાદન અને L&Tનું માઇન્ડટ્રી સાથે મર્જર દેશની પાંચમી સૌથી મોટી સોફ્ટવેર કંપની બનવા માટે.